Wat betekent privacy tegenwoordig?

Hoe ver ga jij om je privacy en persoonsgegevens te beschermen?

Het begrip “privacy” wordt steeds breder uitgemeten. Twintig jaar terug kende ik het woord nog niet eens. Tien jaar terug had niemand het er nog over. Tegenwoordig kun je de TV niet meer aanzetten of een krant openslaan of je ziet of leest er weer wat over.

Februari dit jaar stond heel eventjes in het teken van WhatsApp. Natuurlijk ook van Facebook zelf (net zoals januari, maart en april), nota bene de eigenaar van het populaire communicatie-programma. Maar toch vooral WhatsApp zelf.

Want Facebook wilde WhatsApp (en Instagram ook, als we het er dan toch over hebben) samenvoegen met Facebook Messenger. Is dat dan zo erg?

Mijn kinderen appen regelmatig. Met papa, met mama, opa en oma’s. Iedereen krijgt berichtjes en dat vindt iedereen ook leuk. FaceBook doen ze nog niet aan, gelukkig. Toch zouden die berichtjes dan bij meneer Zuckerberg uitkomen.

Is het dat? Erg?

Misschien wel, misschien niet. Maar Facebook zelf hebben we inmiddels al iets te vaak gehoord in dezelfde adem met “datalek”. En dan worden we dus collectief wel wat nerveus.

Nerveus genoeg om WhatsApp dan maar links te laten liggen? Vast niet, want iedereen gebruikt het. Want er is geen alternatief.

Onzin natuurlijk, er zijn er legio. Maar zo lang “appen” nog cultureel gemeengoed is en “telegrammen” of “viperen” niet, is een massale overstap nog lang geen realistisch toekomstperspectief.

Je kunt het ook over een andere boeg gooien en je smartphone helemaal dumpen. De Librem 5 van Purism zou dan het nieuwe communiceren voor jou kunnen betekenen. Wat krijg je dan? Een telefoon waarmee je kunt bellen en smssen. Meer niet.

De ontwerpers vinden het ding ideaal voor ouders met kinderen. Want de kinderen worden niet getrackt en gesprekken worden niet afgeluisterd. Nou sorry hoor, maar zodra mijn kinderen een telefoon mee krijgen, staat die locatie-bepaling toch echt wel aan. Sterker nog, ik vind het knap van mezelf dat ik ze nog geen GPS-chip in hun schoenzool heb geplakt en ik geen melding krijg als ze zich drie meter te ver van hun tafeltje af bewegen.

Technisch gezien ziet het er mooi uit hoor, die nieuwe privacy-first telefoon. Een soort Nokia 3310 in een modern jasje. Oké, misschien wat kort door de bocht, want er zit ook een browser op. Maar toch, het lijkt een stap (of vijftien jaar) terug in de tijd te zijn.

Gek, hoe dat soort dingen lopen. Net zoals cowboylaarzen die mijn moeder helemaal hip stonden, haar dochter echt niet mee ten tonele kon verschijnen en haar kleindochters vriendinnetjes vervolgens weer jaloers op zijn.

Even wat anders. Kom je wel eens bij StarBucks, die Amerikaanse koffie-keten met het groene logo? Daar vragen ze je om je naam om op het styrofoam te krabbelen. Niet zo handig, als je beveiligingsexpert Jake Moore mag geloven.

Door de naam op een koffiebeker te matchen met een bedrijfslogo en vervolgens via LinkedIn bij een route-app uit te komen, kon de onderzoeker zonder al te veel moeite de populairste fiets- en wandelroutes van een nietsvermoedende koffieleut achterhalen. En met dat als startpunt, is het natuurlijk een eitje om een adres te achterhalen. Social engineering through coffee, zullen we het maar noemen.

Prettig kennis te maken, mijn naam is vanaf vandaag Jan.

En ach, je kunt het natuurlijk altijd nog over de criminele boeg gooien. Door een gestolen laptop aan gruzelementen te slaan als de politie bij je op de stoep staat bijvoorbeeld. Het excuus van een dief bij onze zuiderburen: “Want mijn privégegevens staan er nu op.” Tja, had je hem maar niet moeten jatten, zullen we maar zeggen.

De één zet zijn hele hebben en houwen online, de ander verhuist naar een hutje op de hei. Persoonlijk denk ik vooral aan mijn eigen veiligheid en die van mijn naasten. Accounts bescherm ik met degelijke wachtwoorden die ik regelmatig vervang. Sociale platformen weten pas dat ik op vakantie ben geweest als ik al terug ben. Mijn kinderen worden online nergens in getagd, zelfs al worden ze genoemd in een blog.

Dan ben je al een heel eind. Want als je al miljoenen weg kan sluizen via een financieel directeur of duizenden creditcardgegevens achterhaalt via slimme achterdeurtjes, moet je als doorsnee gebruiker toch wel van hele goede huize komen, wil je alle rotzooi weten te herkennen.